กว่าจะมาเป็นวันนี้

         ตำบลบางเสาธงมีลักษณะเป็นชุมชนเมืองอุตสาหกรรมกึ่งเกษตรกรรม มีสถานประกอบการ โรงงาน คลังสินค้า ห้างสรรพสินค้า มหาวิทยาลัย หมู่บ้านจัดสรร หอพัก ตลาดสด นาข้าว บ่อปลาและสวนผลไม้ ทำให้เกิดขยะจำนวนมากซึ่งมีทั้งขยะเปียกที่ย่อยสลายได้และขยะแห้งที่สามารถนำไปรีไซเคิลได้ ซึ่งขยะส่วนใหญ่ประชาชนจะนำไปทิ้งโดยไร้ค่าและไร้ประโยชน์ ทำให้เกิดเป็นขยะมลพิษต่อสิ่งแวดล้อมเนื่องจากต้องอาศัยระยะเวลานานในการย่อยสลาย อบต.บางเสาธงจึงได้เล็งเห็นว่าขยะที่ทิ้งอย่างไร้ค่าบางส่วนสามารถคัดแยกเพื่อนำไปสร้างประโยชน์อื่นได้ กอปรกับในพื้นที่ตำบลบางเสาธงมีปัญหาด้านคุณภาพชีวิตของผู้ยากไร้ในชุมชนซึ่งส่วนใหญ่จะอยู่ในกลุ่มผู้พิการและผู้สูงอายุ จึงได้จัดทำโครงการขยะสะสมบุญเพื่อผู้พิการและผู้ยากไร้ โดยนำปัญหาทั้งสองด้านมาบูรณาการเพื่อแก้ไขปัญหาร่วมกัน 

เส้นทางสู่ความสำเร็จของการมาเป็นชุมชนต้นแบบ

         โครงการขยะสะสมบุญเพื่อผู้พิการและผู้สูงอายุที่ยากไร้ ได้นำเอาแนวคิด “การมีส่วนร่วม” เข้ามาใช้โดยเปิดโอกาสให้ทุกภาคส่วนได้เข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินงาน ตั้งแต่การร่วมคิด ร่วมวางแผน ร่วมดำเนินการ ร่วมประเมินผลและติดตามผลการดำเนินงานในรูปของคณะกรรมการในการทำหน้าที่รับผิดชอบ ได้แก่ คณะกรรมการฝ่ายอำนวยการ คณะกรรมการฝ่ายดำเนินงาน คณะกรรมการฝ่ายติดตามและประเมินผล โดยจัดทำบันทึกตกลงความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาคประชาชนและสถานประกอบการ       

         การประสานทุกภาคส่วนให้เข้ามามีส่วนร่วมโดยการสร้างภาคีเครือข่ายระหว่างอบต.บางเสาธงและกองทุนสวัสดิการชุมชนตำบลบางเสาธง ได้จัดทำบันทึกข้อตกลงร่วมกัน (MOU) และได้แต่งตั้งตัวแทนจากภาคประชาชนและสถานประกอบการเข้าร่วมเป็นคณะกรรมการฝ่ายรับผิดชอบในการดำเนินงาน

         จะเห็นได้ว่า การนำหลักการมีส่วนร่วมเข้ามาดำเนินงานจัดการกับปัญหาของชุมชนนั้น โดยอบต.บางเสาธงทำหน้าที่ให้คำปรึกษาแนะนำและติดต่อประสานงานระหว่างภาคประชาชนและสถานประกอบการ โดยให้กองทุนสวัสดิการชุมชนเป็นแกนนำเครือข่ายหลักที่ทำหน้าที่ในการประชาสัมพันธ์เชิญชวนให้ประชาชนได้ทราบถึงวัตถุประสงค์ของโครงการ การคัดแยกขยะก่อนจำหน่าย การทำบัญชีรายรับรายจ่าย นอกจากนี้ยังมีสถานประกอบการเข้าร่วมเป็นภาคีเครือข่ายโดยทำหน้าที่เป็นคณะทำงานและเป็นสถานที่รวบรวมขยะรีไซเคิลรวมถึงการคัดแยก การนำไปจำหน่ายเพื่อนำรายได้ไปจัดหาเครื่องอุปโภคบริโภคไปมอบให้ผู้พิการและผู้สูงอายุที่ยากไร้

         ดังนั้นผลสำเร็จของโครงการจึงขึ้นอยู่กับการสนับสนุนจากทุกภาคส่วนและการมีส่วนร่วมอย่างเข้มแข็ง ซึ่งการแก้ปัญหานั้นจำเป็นต้องร่วมมือดำเนินงานพร้อมกันในทุกระดับเพื่อเสริมสร้างความเป็นชุมชนที่เข้มแข็ง ผู้สูงพิการและผู้สูงอายุที่ยากไร้ได้รับการช่วยเหลืออย่างทั่วถึงและเป็นธรรม ทำให้เครือข่ายเห็นถึงประโยชน์ที่ชุมชนได้รับและยินดีเข้าร่วมโครงการอย่างต่อเนื่องทุกปี

ความท้าทาย

         ๑.ราคารับซื้อขยะรีไซเคิลมีราคาต่ำและมีน้ำหนักเบา ทำให้รายได้จากการจำหน่ายขยะไม่เพียงพอต่อการช่วยเหลือผู้พิการและผู้สูงอายุที่ยากไร้ จึงมีการขยายเครือข่ายในการดำเนินงานให้มากขึ้นเพื่อให้มีปริมาณขยะรีไซเคิลเพิ่มขึ้น โดยการจัดทำตะแกรงรับบริจาคขยะเพิ่ม

๒.ข้อจำกัดด้านกฎระเบียบของสถานประกอบการที่เคร่งครัดในการที่จะนำตะแกรงรับบริจาคขยะรีไซเคิลไปติดตั้งไว้ภายในพื้นที่ของสถานประกอบการ ทำให้สถานประกอบการบางแห่งไม่สามารถอนุญาตให้นำตะแกรงไปติดตั้งในพื้นที่ได้ จึงได้มีการปรับเปลี่ยนรูปแบบให้สถานประกอบการดังกล่าวสามารถเข้าร่วมโครงการได้โดยการบริจาคเครื่องอุปโภคบริโภคและของใช้ที่จำเป็น เพื่อนำไปมอบให้ผู้พิการและผู้สูงอายุที่ยากไร้ในชุมชน

ผลลัพธ์และผลกระทบที่เกิดขึ้น

         - คนในพื้นที่ได้เล็งเห็นประโยชน์จากโครงการ จึงร่วมแรงร่วมใจช่วยกันบริจาคขยะรีไซเคิล และรู้สึกว่าเป็นส่วนหนึ่งในการช่วยเหลือผู้พิการผู้สูงอายุที่ยากไร้ในชุมชน ได้มีส่วนร่วมในการดูแลห่วงใยเอื้ออาทรต่อคนในชุมชนด้วยกัน

         - ทำให้ประชาชนในพื้นที่ มีความห่วงใยและเอื้ออาทรต่อผู้ด้อยโอกาสในชุมชนเป็นการช่วยเหลือเกื้อกูลซึ่งกันและกัน

- มหาวิทยาลัยศรีปทุม ได้นำคณะนักศึกษาเข้ามาศึกษาดูงานเพื่อนำไปเป็นแนวทางส่วนหนึ่งในการจัดการเรียนการสอนของนักศึกษาตามหลักสูตร และให้นักศึกษาได้รับประสบการณ์ตรงจากการศึกษาดูงาน

- องค์การบริหารส่วนตำบลนาเกลือ ได้นำคณะเจ้าหน้าที่มาศึกษาดูงานเพื่อนำไปประยุกต์ให้เข้าบริบทกับพื้นที่ของตนเอง และเป็นแนวทางในการดำเนินงานต่อไป

เป้าหมายที่จะเดินต่อ

         การดำเนินงานโครงการขยะสะสมบุญเพื่อผู้พิการและผู้สูงอายุที่ยากไร้ เป็นโครงการที่ประชาชนได้มีส่วนร่วมในการบริหารจัดการ และเป็นส่วนหนึ่งในการได้ช่วยเหลือผู้พิการและผู้สูงอายุที่ยากไร้ จึงเป็นโครงการที่มีประโยชน์ที่หน่วยงานอื่นให้ความสนใจในการนำคณะเข้ามาศึกษาดูงาน จึงได้จัดตั้งเป็นศูนย์การเรียนรู้ เพื่อถ่ายทอดการดำเนินงานโครงการดังกล่าวให้กับหน่วยงานอื่นนำไปเป็นแนวทางในการดำเนินงานและขยายผลในพื้นที่ของตนเองต่อไป

ข้อมูลติดต่อ

นางสาวสุมนทิพย์ ภิรมย์กิจ ๐๘๑-๓๑๘-๗๗๔๕