“ต้นโพกลางบ้าน สืบสานประเพณี

ของดีเพลงพื้นบ้าน นมัสการหลวงพ่อกุฎิ

งามผุดหลวงพ่อโพธิมงคล”

กว่าจะมาเป็นวันนี้

บ้านท่าโพเป็นชุมชนหมู่บ้านคนไทยดั้งเดิม มีความโดดเด่นในเรื่องของศิลปะการแสดงเพลงพื้นบ้านท่าโพ ซึ่งได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของจังหวัดอุทัยธานี โดยมีการบูรณาการและได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้มีการอนุรักษ์ สืบสาน ถ่ายทอดให้กับเยาวชนรุ่นหลังเพื่อปลูกจิตสำนึกให้คนในท้องถิ่นตระหนักถึงคุณค่าวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์

เส้นทางสู่ความสำเร็จของการมาเป็นชุมชนคุณธรรมต้นแบบ

         ชาวชุมชนคุณธรรมวัดท่าโพ มีความตั้งใจที่จะสร้างสังคมไทยให้เป็นสังคมที่มีคุณภาพและคุณธรรม เป็นสังคมที่น่าอยู่ โดยการนำสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ มาเป็นแกนหลักสำคัญ ใช้มิติวัฒนธรรมในการพัฒนาชุมชนคุณธรรมทุกพื้นที่ ให้ทุกภาคส่วนร่วมบูรณาการทำงานแบบองค์รวม “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” ร่วมกับ “บวร” โดยมีวัดเป็นศูนย์กลาง ร่วมกับผู้นำชุมชน และภาครัฐในพื้นที่ ร่วมกันจัดทำแผนส่งเสริมคุณธรรม กำหนดกิจกรรมเพื่อลดปัญหา และสร้างจิตสำนึกที่ดี “ร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมรับประโยชน์”กระตุ้นให้เกิดเป็นพลังสร้างสรรค์ที่ดีงาม ตามความต้องการของคนในชุมชน “ระเบิดจากข้างใน” เพื่อให้ทุกคนในชุมชนมีคุณธรรม เกิดความรัก ความสามัคคี สามารถพึ่งพาตนเองได้ และส่งเสริมให้คนในชุมชนพึ่งพาตนเอง พอมี พอกิน พอใช้ มีเหตุผล มีภูมิคุ้มกัน มีความรู้คู่คุณธรรม และดำรงชีวิตตามวิถีวัฒนธรรมอันดีงาม เป็นชุมชนที่มีความสุขโดยใช้ “คุณธรรมนำการพัฒนา” ดังนี้

๑.ส่งเสริมการนำหลักธรรมทางศาสนาไปประพฤติปฏิบัติในชีวิตประจำวัน ดูแลรักษาโบราณสถานโบราณวัตถุทางพระพุทธศาสนา สืบทอดประเพณีวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา

๒.ส่งเสริมการนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงไปพัฒนาคุณภาพชีวิต มีการปลูกพืชผักสวนผสม เลี้ยงปลา เลี้ยงไก่ ประดับตกแต่งให้สวยงามเป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม

๓.บูรณาการความร่วมมืออนุรักษ์สืบสานการฟื้นฟูประเพณีของชุมชน พัฒนาและต่อยอด ประเพณีเพื่อกระตุ้นการสร้างคุณค่า มูลค่าทางสังคมและเศรษฐกิจ และสร้างรายได้เข้าสู่ชุมชนจากการท่องเที่ยว โดยอาศัยความร่วมมือของคนในชุมชน ประเพณีวัฒนธรรมอันดีงามให้อยู่คู่กับลูกหลานและคนในชุมชนสืบต่อไป 

ความท้าทาย

         เนื่องจากในสภาพสังคมปัจจุบัน เพลงพื้นบ้านท่าโพ เป็นการแสดงของผู้สูงอายุเป็นส่วนใหญ่ เด็กและเยาวชน ยังเห็นความสำคัญน้อยมาก ส่วนใหม่คิดว่าเพลงพื้นบ้านเป็นสิ่งที่ไม่ทันสมัย ควรต้องมีการกระตุ้นจิตสำนึกรักและหวงแหนศิลปวัฒนธรรมของบ้านเกิด ของท้องถิ่น ช่วยกันดูแลรักษา สืบทอดมรดกทางวัฒนธรรม ของบ้านท่าโพ เป็นเรื่องสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อให้มีการสืบทอดเพลงพื้นบ้านท่าโพ และยังคงเก็บรักษาไว้เป็นภูมิปัญญาสู่ชนรุ่นหลังต่อไป  

ผลลัพธ์และผลกระทบที่เกิดขึ้น

         การขับเคลื่อนชุมชนคุณธรรมวัดท่าโพ ให้เป็นชุมชนคุณธรรมต้นแบบ มุ่งหวังให้ทุกคนอยู่ร่วมกันในสังคมที่มีคุณธรรม สังคมอยู่ดีมีสุข มีความจงรักภักดีต่อสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ยึดมั่นในหลักธรรมทางศาสนา นำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง และวิถีวัฒนธรรมไทยในการดำรงชีวิต ส่งผลให้คนในชุมชนมีพฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น เช่น มีการจัดทำบัญชีครัวเรือน มีเงินออมเพิ่มขึ้น หนี้สินลดลง มีการวมกลุ่มพัฒนาฝีมือ พัฒนาอาชีพ มีกลุ่มวิสาหกิจชุมชน เกิดประโยน์กับทุกภาคส่วน การพัฒนาชุมชนให้เป็นชุมชนคุณธรรมคุณธรรมต้นแบบวัดท่าโพ ก่อให้เกิดประโยชน์ในหลายส่วน คือ

๑.ประโยชน์ต่อตนเองและครอบครัว ได้รู้จักพัฒนาตนเอง รู้จักการปฏิบัติตามระเบียบวินัยของหมู่คณะ รู้จักระวังตัว ควบคุมตัวได้เหมาะสม เป็นการทำให้คุณภาพชีวิตดีขึ้น มีความสุขทางใจ มีความรักความสามัคคี เป็นที่ยอมรับของบุคคลอื่น

๒. ประโยชน์ต่อชุมชนและสังคม ทุกสาขาอาชีพสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างมีความสุข ทำให้ชุมชนมีการรวมกลุ่มอย่างมีคุณธรรม เป็นการใช้ทุนทางสังคมที่มีอยู่ในสังคมให้เกิดประโยชน์

๓. ประโยชน์ต่อประเทศชาติ เป็นการสร้างประเทศไทยที่มีความเข็มแข็ง มั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน ปลอดภัยจากสิ่งที่จะมาบ่อนทำลายชาติ ซึ่งจะก่อให้เกิดประโยชน์ทางตรงต่อชุมชน และเกิดประโยชน์ทางอ้อมต่อการพัฒนาประเทศที่มีคุณธรรมเป็นพื้นฐานของทุกมิติ

เป้าหมายที่จะเดินต่อ

         ชาวชุมชนคุณธรรมบ้านท่าโพมุ่งหวังพัฒนาชุมชนให้เป็นแหล่งเรียนรู้และแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญ สามารถสร้างงาน สร้างรายได้ให้แก่ประชาชนอย่างทั่วถึงและยั่งยืน คนในชุมชนยังคงรักษา สืบทอดเพลงพื้นบ้านท่าโพ ให้เยาวชนรุ่นหลัง และคนในท้องถิ่น ตระหนักถึงคุณค่าวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษณ์ รวมกันอนุรักษ์ฟื้นฟูศิลปวัฒนธรรมพื้นถิ่นให้คงอยู่ไม่ให้สูญหายไป และเป็นการเสริมสร้าง สนับสนุน ส่งเสริมปราชญ์ท้องถิ่น ให้มีรายได้ มีอาชีพเสริมจากการแสดงทางศิลปวัฒนธรรมและการละเล่นพื้นบ้าน นำมาต่อยอดในการพัฒนาส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมให้กับชุมชน เป็นการนำต้นทุนทางวัฒนธรรมของชุมชนที่มีอยู่ มาสร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจ

ผู้ติดต่อในพื้นที่

นางนภารัตน์ งามขำ ประธานชุมชนคุณธรรมฯวัดท่าโพและผู้ใหญ่บ้านท่าโพ ๐๘๙-๕๖๕๘๑๖๓