“พ่อท่านข้าวสุกศักสิทธิ์

ชวนพิศบ้านโบราณ ถิ่นย่านน้ำส้มจาก

ของฝากน้ำมันมะพร้าว

ทางเข้าคลองร้อยสาย”

ชุมชนวัดบางใบไม้ เป็นชุมชนที่ตั้งบ้านเรือนริมคลองการสัญจรไปมาส่วนใหญ่เป็นการติดต่อค้าขาย สมัยก่อนใช้เพียงการเดินทางด้วยเรือเท่านั้น ต่อมาประมาณปี ๒๕๔๐ ได้มีการพัฒนาด้านการคมนาคม มีสะพานข้ามแม่น้ำตาปีไปยังฝั่งตำบลบางใบไม้ ทำให้วิถีชีวิตของคนในชุมชนเริ่มเปลี่ยนไป จากการใช้เรือก็หันมาใช้รถเนื่องจากมีความสะดวกมากกว่า ความเจริญเข้ามารายจ่ายเพิ่มขึ้นแต่รายได้ยังคงเดิม จึงเป็นประเด็นสำคัญที่ต้องได้รับการแก้อย่างไขเร่งด่วน

การพัฒนาชุมชนอย่างมีคุณธรรม

การขับเคลื่อนชุมชนคุณธรรมวัดบางใบไม้ เริ่มต้นจากการที่ผู้นำชุมชนมีความพยายามที่จะสร้างช่องทางเพิ่มรายได้ให้กับคนในชุมชนเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ในขั้นแรกจึงได้จัดประชุมหารือร่วมกับเจ้าอาวาสวัดบางใบไม้ เพื่อวางแผนทำโครงการตลาดน้ำ เนื่องด้วยชุมชนวัดบางใบไม้มีทำเลที่เหมาะสม ประกอบกับ มีวัดที่เป็นศูนย์รวมจิตใจ มีร้านอาหาร มีบ้านเรือนริมน้ำ ธรรมชาติยังคงความอุดมสมบูรณ์ มีคลองสัญจรที่ขึ้นชื่อและเป็นที่รู้จักกันในนาม “คลองร้อยสาย”  

ในเกิดการประชุมผู้นำชุมชนใกล้เคียงเพื่อร่วมกันวางกรอบแนวทางการดำเนินงาน จนได้แผนการประชาสัมพันธ์หลากหลายช่องทาง และมีข้อกำหนดที่ชัดเจนเป็นรูปธรรมของตลาดน้ำ เช่น ร้านค้าและสินค้าร้อยละ ๗๐ จะมาจากในชุมชนวัดบางใบไม้ และอีกร้อยละ ๓๐ จะมาจากชุมชนอื่นๆ เพื่อกระตุ้นให้เกิดมีส่วนร่วมและเศรษฐกิจ พร้อมทั้งเครือข่ายการดำเนินงาน

จัดการความรู้เพื่อกำหนดอนาคต :

ถอดบทเรียนอย่างต่อเนื่องเพื่อแก้ปัญหา

เมื่อดำเนินการไประยะหนึ่ง ชุมชนได้มีการประเมินปัญหาอุปสรรค พบว่าปัญหาสำคัญที่เกิดขึ้นคือ ปัญหาเรื่องขยะ รายได้จากการขายสินค้าน้อยเกินไป การบริหารจัดการที่จอดรถไม้พียงพอ และคนในชุมชนบางกลุ่มที่ไม่เห็นด้วยกับการดำเนินงาน ซึ่งเป็นปัญหาที่ท้าทาย ให้คณะทำงานได้พัฒนาตนเอง

ผู้นำชุมชนจึงได้เดินทางไปศึกษาดูงานจากชุมชนที่ประสบความสำเร็จในรูปแบบการดำเนินงานที่ใกล้เคียงกัน แล้วนำแนวคิดกลับมาปรับปรุงรูปแบบตลาดน้ำบางใบไม้ ให้มีความสร้างสรรค์และน่าสนใจมากขึ้น โดยมีการออกแบบให้เหมาะสมกับบริบทของชุมชนมากขึ้น เช่น จัดกิจกรรมตามเทศกาลประเพณีต่างๆ สร้างกฎกติกาการทำกิจกรรมร่วมกัน กระจายรายได้ทั่วถึงและเป็นธรรมจัดกิจกรรมช่วยเหลือสังคม ให้ทุนการศึกษานักเรียน สร้างการยอมรับจากคนในชุมชน

ในปัจจุบันตลาดน้ำชุมชนคุณธรรมวัดบางใบไม้สามารถรองรับนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติจำนวนมาก มีบริการร้านอาหารฟื้นบ้าน ผลิตภัณฑ์สินค้าชุมชน โฮมสเตย์ มีเรือนำเที่ยวชมวิถีชีวิตชาวในบาง และพิพิธภัณฑ์กลางแจ้งแสดงเครื่องครัวโบราณ มีอาคารรองรับการจัดสัมมนา

ผลลัพธ์แห่งความสำเร็จ

ความสำเร็จของชุมชนคุณธรรมวัดบางใบไม้ เกิดจากผู้นำและสมาชิกในชุมขนมีกฎระเบียบการอยู่ร่วมกัน โดยเฉพาะเรื่องความซื่อสัตย์สุตจริต ความโปร่งใส และการไม่เอาเปรียบนักท่องเที่ยวหรือผู้มาใช้บริการ การร่วมกันรักษาสิ่งแวดล้อมของชุมชน มีการชี้แจงผลการดำเนินงานของตลาดให้สมาชิกในชุมชนทราบเป็นประจำทุกเดือน เพื่อสร้างความเป็นเจ้าของร่วมกัน นอกจากนี้ยังมีหน่วยงานภาครัฐเข้ามาส่งเสริมและขับเคลื่อนกิจกรรมของชุมชนอยู่เสมอ โดยจัดการฝึกอบรมมัคคุเทศก์น้อย เป็นการเพิ่มช่องทางหารายได้เสริมให้กับคนในชุมชน และยังเป็นการเพิ่มศักยภาพในการถ่ายทอดเรื่องราวที่โดดเด่นของชุมชนได้อย่างน่าสนใจ

ปัจจุบันคนในชุมชนเกิดความสามัคคี เอื้ออาทร ช่วยเหลือแบ่งปัน มีความเป็นครอบครัว นับเป็นเสน่ห์ของชุมชนแห่งนี้ที่ประทับใจผู้มาเยือน ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นนั้นไม่เพียงแต่เกิดประโยชน์กับคนในชุมชนวัดบางใบไม้เท่านั้น แต่รวมไปถึงชุมชนในบริเวณใกล้เคียงที่เข้ามามีส่วนร่วมกับกิจกรรมของชุมชน ส่งผลให้ให้พฤติกรรมของคนในชุมชนเปลี่ยนแปลงในทางที่ดี เห็นคุณค่าและฟื้นฟูภูมิปัญญาท้องถิ่นมากยิ่งขึ้น

ก้าวต่ออย่างมีคุณธรรม

- พัฒนาชุมชนคุณธรรมวัดบางใบไม้ให้เป็นชุมชนสีเขียวที่สมบูรณ์แบบ พร้อมฟื้นฟูประเพณีที่กำลังจะสูญหายให้กลับมามีชีวิต

- เป็นศูนย์การเรียนรู้วิถีชีวิตชุมชนในบาง

- จัดกิจกรรมเรือนขนมไทยให้เด็ก เยาวชน ผู้ที่สนใจมาเรียนรู้ ทดลองทำขนมไทย สร้างแรงบันดาลใจในการนำไปประกอบอาชีพ

ผู้ประสานงานติดต่อพื้นที่ :

นางจรัญญา ศรีรักษ์  ผู้ประสานงานชุมชน

โทรศัพท์ ๐๘๑ ๖๐๗ ๔๙๓๕