“ชุมชนพหุวัฒนธรรมสามัคคี

มีความปลอดภัย ใส่ใจคุณภาพชีวิตดี

มากมีศิลปะภูมิปัญญา

ร่วมรักษาสิ่งแวดล้อม”

เรื่องราวความโดดเด่นของชุมชนบ้านคลองขุดเหนือ เริ่มจากการนําคุณธรรมมาผูกโยงเข้ากับการใช้ชีวิตของชาวบ้านในชุมชน โดยมีวิสัยทัศว่า“ชุมชนพหุวัฒนธรรมสามัคคี มีความปลอดภัย ใส่ใจคุณภาพชีวิตดี มากมีศิลปะภูมิปัญญา ร่วมรักษาสิ่งแวดล้อม” แต่เดิมนั้น ชุมชนบ้านคลองขุดเหนือมีลักษณะเป็นชุมชนแออัด และมีปัญหาสั่งสมมากมายก่อนจะมาเป็นชุมชนต้นแบบ สภาพปัญหาที่พบในชุมชน ได้แก่ เยาวชนในชุมชนติดยาเสพติด มีการลักเล็กขโมยน้อยจนเป็นคดีความอยู่เป็นประจํา เกิดคดีทําร้ายร่างกาย มีการตีรันฟันแทงกันจนถึงแก่ความตาย ซึ่งเป็นผลจากการติดสุรา ทําให้หมู่บ้านเป็นสังคมที่ไม่น่าอยู่ และก่อให้เกิดความรู้สึกกังวลต่อหมู่บ้านข้างเคียง อีกทั้งผลพวงจากมลพิษทั้งจากทั้งในชุมชนและน้ำเสียจากโรงงาน ทําให้ชาวบ้านเกิดโรคระบบทางเดินหายใจ เป็นโรคภูมิแพ้ และโรคผิวหนัง

กระบวนการสร้างความเปลี่ยนแปลง

ผู้นําชุมชน เล็งเห็นและต้องการแก้ไขปัญหาเหล่านี้ รวมถึงอยากเห็นคนในชุมชนมีความสามัคคี มีน้ำใจเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน มีการเข้าร่วมประชุมปรึกษาหารือร่วมแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นภายในหมู่บ้าน เพื่อพัฒนาสุขภาพกายและยกระดับจิตใจให้คนในชุมชนมีจิตสํานึกที่ดีขึ้น เป็นก้าวแรกสู่การให้เป็นชุมชนเข้มแข็งและยั่งยืน สามารถประกอบอาชีพในทางสัมมาอาชีพได้

การดำเนินงานและผลลัพธ์ความสำเร็จของชุมชนคุณธรรม

๑.ด้านสิ่งแวดล้อม เกิดการจัดการขยะอย่างเป็นระบบ โดยโครงการธนาคารขยะ และจัดกิจกรรมรณรงค์การป้องกันลูกน้ำยุงลาย น้ำคลองใสสะอาด ทำให้สภาพแวดล้อมของชุมชนปลอดขยะ มลพิษลดลง ชาวบ้านลดอัตราการเกิดโรคจากมลพิษ สุขภาพและชีวิตความเป็นอยู่ของคนในชุมชนดีขึ้น อากาศสะอาดบริสุทธิ์ ซึ่งสะท้อนถึงหลักคุณธรรมร่วมด้านความมีวินัยและจิตอาสา เคารพต่อกฎของชุมชนและมีจิตสํานึกในการรักษาความสะอาดของส่วนรวม

๒.ด้านเศรษฐกิจ มีการสนับสนุนให้ชาวบ้านทำแปลงผักสวนครัวและเลี้ยงปลา เพื่อช่วยลดภาระค่าใช้จ่าย เนื่องจากการปลูกพืชสามารถใช้ปุ๋ยธรรมชาติจากน้ำล้างปลา น้ำซาวข้าวในครัวเรือน และปุ๋ยจากถังรักษ์โลก มีการส่งเสริมการทำไข่เค็มอัญชันของกลุ่มแม่บ้านให้ขึ้นเป็นสินค้า OTOP อันเป็นช่องทางสร้างรายได้เสริมให้กับคนในชุมชน กระทั่งในปัจจุบันคนในชุมชนมีพืชผักไว้สําหรับบริโภค และสามารถจับปลาจากแม่น้ำลําคลองสําหรับการบริโภคได้ สะท้อนให้เห็นถึงคุณธรรมการกตัญญูรู้คุณของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มีความเป็นอยู่ที่พอประมาณตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

๓.ด้านสังคม คนในชุมชนต่างมีส่วนร่วมในการพัฒนาชุมชนโดยมีการเข้าร่วมประชุมเพื่อปรึกษาหารือและแก้ไขปัญหาต่างๆเดือนละ ๑ ครั้ง มีการทํา “ประชาพิจารณ์” เปิดโอกาสให้คนในชุมชนได้แสดงความคิดเห็นในเรื่องต่างๆ ซึ่งสะท้อนคุณธรรมหลักการมีส่วนร่วมอย่างเป็นรูปธรรม

๔.ด้านคมนาคม มีการเจรจาเรื่องที่ดิน เพื่อบริจาคเป็นถนนสาธารณะ เพื่อให้คนในชุมชนสามารถสัญจรได้อย่างสะดวกและปลอดภัยขึ้น นอกจากนี้ยังได้มีการสร้างเขื่อนกั้นตลิ่งป้องกันชายฝั่งริมคลองบําบัง เพื่อลดปัญหาน้ำท่วมในพื้นที่ชุมชน

๕.ด้านวัฒนธรรม มีการประชุมร่วมกับภาคีเครือข่าย เพื่อยกระดับจริยธรรมให้แก่คนในหมู่บ้าน เริ่มจากวัดและมัสยิดหมู่ ๗ ตําบลคลองขุด โดยเป็นการดำเนินงานอย่างมีส่วนร่วมของชาวบ้านต่างศาสนิกในชุมชน

๖.ด้านคุณธรรมและจริยธรรม เกิดการสร้างกติกาหมู่บ้านดังนี้

·      คนในหมู่บ้านต้องให้ความสําคัญกับการศึกษาในทุกๆ ด้าน

·      ทุกคนต้องมีส่วนในกิจกรรมชุมชน

·      ทุกคนต้องให้ความสําคัญในการเรียน การสอนด้านศาสนา

·      ห้ามมีส่วนร่วมกับยาเสพติดทุกชนิด

·      ทุกคนในชุมชนต้องปฏิบัติตามการจัดระเบียบสังคมอย่างเคร่งครัด

สมาชิกในชุมชนได้ร่วมรับรู้และปฏิบัติตามกติกาของหมู่บ้าน ดังเป็นการสะท้อนถึงหลักคุณธรรมความมีวินัย สุจริตและโปร่งใส

ปัจจุบันชุมชนบ้านคลองขุดเหนือ กลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม เป็นแหล่งเรียนรู้สำหรับผู้สนใจ และนักเรียนนักศึกษาในการค้นคว้าวิจัย ทั้งหมดนี้เป็นผลพวงของความสามัคคีของคนในชุมชนและการสนับสนุนของผู้นําชุมชน ซึ่งเป็นการปูทางไปสู่ชุมชนที่พึ่งตนเองได้อย่างยั่งยืนในอนาคต

ผู้ประสานงานติดต่อพื้นที่ :

นายชัยณรงค์ ไชยจิตต์

โทร ๐๔๔ ๕๔๐ ๗๐๕๕๔ 

ผู้ใหญ่บ้านคลองขุดเหนือ