กว่าจะมาเป็นวันนี้

         ชุมชนคุณธรรมวัดบูรพา ส่วนใหญ่มีอาชีพเกษตรกรรม ใช้ภาษาถิ่นอีสานในการสื่อสาร คนในชุมชนนับถือศาสนาพุทธ มีขนบธรรมเนียมประเพณีวัฒนธรรมที่ชาวอีสานที่ปฏิบัติสืบต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน คือ “ฮีต๑๒ คอง๑๔”  ฮีตสิบสองที่สำคัญของชุมชน คือ บุญออกพรรษา ที่เป็นงานบุญที่โดดเด่นและเป็นมรดกอันล้ำค่าของชาวทุ่งแต้ นั้นคือ “ประเพณีจุดไฟตูมกา” จุดไฟตูมกา เป็นมรดกภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สืบทอดกันมาแต่โบราณเพื่อเป็นพุทธบูชาในวันออกพรรษาจากชุมชนสู่อำเภอจนกลายเป็นงานประจำจังหวัดยโสธรที่มีเพียงแห่งเดียวในประเทศไทย

เส้นทางสู่ความสำเร็จของการมาเป็นชุมชนต้นแบบ

ชุมชนคุณธรรมวัดบูรพามีการขับเคลื่อนชุมชนคุณธรรมโดยการรวมพลัง “บวร”ระหว่างบ้าน วัด โรงเรียนและส่วนราชการ ซึ่งน้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมายกระดับให้ชุมชนอยู่ดี มีคุณธรรม โดยมีหลักการดังนี้

๑.สร้างกระบวนการพัฒนาชุมชนคุณธรรมด้วยหลักการพึ่งตนเอง ในการแก้ปัญหาความยากจนของประชาชนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

๒.ชาวบ้านมีสุขภาพสมบูรณ์แข็งแรง ลดละเลิกอบายมุข

๓.จัดระบบการบริหารจัดการชุมชนและพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนด้วยการนำทุนทางวัฒนธรรมที่มีอยู่ในชุมชน มาพัฒนาต่อยอดเพื่อสร้างคุณค่าและมูลค่าเศรษฐกิจของชุมชน

๔.การบริหารจัดการชุมชนคุณธรรมโดยคนในชุมชนแก้ไขปัญหาด้านต่างๆ ด้วยตนเอง และสามารถทำเป็นต้นแบบด้านการบริหารจัดการชุมชนได้

๕.สร้างเครือข่ายชุมชนคุณธรรมสู่สังคมคุณธรรมอย่างยั่งยืน และร่วมสืบสาน ประเพณีวิถีวัฒนธรรมที่ดีงาม

๖.เป็นต้นแบบในการส่งเสริมความรู้ด้านเศรษฐกิจพอเพียงสู่หมู่บ้านอื่นๆต่อไป

๗.ร่วมกันค้นหาอัตลักษณ์ ที่โดดเด่นของดีของชุมชน จนทำให้ชุมชนคุณธรรมวัดบูรพา มีชื่อเสียงอย่างมาก

๘.สถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ศาสตร์พระราชาเป็นแกนกลางพัฒนาคน

๙.เชื่อมโยงการขับเคลื่อนชุมชนคุณธรรมระดับต่าง ๆ โดยเน้นการมีส่วนร่วมของชุมชน “ร่วมคิดร่วมทำ ร่วมรับผลประโยชน์”

๑๐.ใช้กระบวนการคุ้มบ้านและเข้าถึงชาวบ้านในการขับเคลื่อนการดำเนินงาน การติดตาม และประเมินผล

๑๑.มีการพัฒนาแหล่งเรียนรู้ชุมชนโดยใช้ศูนย์วัฒนธรรมเฉลิมราชวัดบูรพาทุ่งแต้ และศูนย์ดิจิทัลชุมชนวัดบูรพา เป็นศูนย์กลางการเรียนรู้ นอกจากนี้มีการเชื่อมโยงแหล่งเรียนรู้ใกล้เคียงเพื่อให้เกิดการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ

ความท้าทาย

         ด้วยชุมชนคุณธรรมวัดบูรพา มีสภาพทั่วไปเป็นพื้นที่ราบ ลักษณะดินเป็นดินร่วนปนทราย ซึ่งในอดีตมีปัญหาน้ำแล้งการเกษตรได้ผลผลิตไม่ดีเท่าที่ควร ชาวบ้านจึงมีการหาอาชีพเสริมไม่ว่าจะเป็น การจักสาน การทอเสื่อ การทอผ้า เพื่อเพิ่มรายได้ มีการนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใช้ในการดำรงชีวิตและพัฒนาชุมชน จนทำให้ชุมมีอยู่มีกิน ทั้งยังมีการผลักดันภูมิปัญญาท้องถิ่นให้เป็นมรดกทางวัฒนธรรมสร้างรายได้ให้ชุมชนโดยผลักดัน ประเพณีจุดไฟตูมกา จนทำให้เป็นประเพณีที่โดดเด่นและเป็นมรดกอันล้ำค่า สร้างชื่อเสียงให้ชุมชนจนถึงปัจจุบัน

ผลลัพธ์และผลกระทบที่เกิดขึ้น

         ผลจากการดำเนินงานขับเคลื่อนชุมชนคุณธรรมโดยใช้หลักความร่วมมือกันระหว่างพลังบวรในพื้นที่นั้น ส่งผลให้ชุมชนคุณธรรมวัดบูรพามีความเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัดผ่าน ๓ มิติ ประกอบด้วย

    ๑.การนำหลักธรรมทางศาสนามาปรับใช้ในการดำเนินชีวิต มีจัดกิจกรรมทางศาสนา ตามฮีต ๑๒ คอง ๑๔ อยู่เป็นประจำ เพื่อพัฒนาให้ชุมชนเป็นคนดี สามัคคี มีความสุข

๒.มีการน้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาช่วยในการพัฒนาชุมชนทำให้เกิดกลุ่มอาชีพให้คนในชุมชนมีรายได้ เช่น การจักสาน การทอเสื่อ การทอผ้า การปลูกผักริมรั้ว การจดบัญชีครัวเรือน การออม และการต่อยอดทุนทางวัฒนธรรมไฟตูมกา

๓.มีการจัดกิจกรรมสืบสานประเพณีต่างๆ โดยเฉพาะประเพณีจุดไฟตูมกา เพื่ออนุรักษ์วิถีวัฒนธรรมอันดีงามของชุมชนให้คงอยู่คู่ลูกหลานและสร้างรายได้ให้ชุมชนต่อไป

เป้าหมายที่จะเดินต่อ

     ๑.สืบสาน รักษาวิถีชีวิต วัฒนธรรม ประเพณีอัตลักษณ์ ถ่ายทอดภูมิปัญญาจากรุ่นสู่รุ่น และพัฒนาต่อยอด ทุนทางวัฒนธรรมในชุมชน พัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน เพื่อสร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้คนในชุมชน

๒.เตรียมพร้อมต้อนรับนักท่องเที่ยวหลังการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ (COVID - 19)

๓.ร่วมบูรณาการกับทุกภาคส่วน ขับเคลื่อนชุมชนด้วยพลัง “บวร” สร้างชุมชนเข้มแข็งอย่างยั่งยืน

ข้อมูลติดต่อ

พระครูปริยัติ พลากร ๐๙๓-๑๐๒-๘๒๖๘