บ้านแพง เป็นชุมชนที่มีภูมิปัญญาด้านการทอเสื่อกกมาตั้งแต่อดีต หลังจากฤดูเก็บเกี่ยวชาวบ้านจะนำเอาต้นกกที่ขึ้นตามแหล่งน้ำธรรมชาติ มาตากแห้ง ย้อมสี และทอเป็นผืนเก็บไว้ใช้ในครัวเรือน ต่อมามีพ่อค้าคนกลางได้ซื้อเสื่อกกบ้านแพงไปจำหน่ายในพื้นที่อื่น ทำให้เสื่อกกบ้านแพงเป็นที่รู้จักมากขึ้น ชาวบ้านก็มีรายได้และเริ่มเปลี่ยนจากการทอเพื่อใช้ในครัวเรือนมาเป็นการทอเพื่อจำหน่ายมากขึ้น จึงเกิดการรวมกลุ่มของชาวบ้านในชื่อ “กลุ่มสตรีทอเสื่อกกบ้านแพง” และได้รับเมตตาจากพระครูพิทักษ์ชัยประสิทธิ์ เจ้าอาวาสและประธานชุมชนคุณธรรมวัดชัยประสิทธิ์ เมตตาให้ใช้พื้นที่วัดจัดตั้งกลุ่มทอเสื่อกกเพื่อแปรรูปผลิตภัณฑ์ เช่น กระเป๋า ผ้าม่าน กล่องทิชชู่ ทำให้สินค้ามีความหลากหลายมากขึ้น อีกทั้งพระครูพิทักษ์ชัยประสิทธิ์ ได้ปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมและสอนให้เด็กๆในชุมชน รู้จักการสวดมนต์ไหว้พระ การมีจิตอาสาช่วยเหลือวัดและชุมชน จึงเกิดการมีส่วนร่วมของคนหลากหลายวัย เกิดความรัก ความสามัคคี และความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างพระ วัด และคนในชุมชนมากขึ้น

เส้นทางสู่ความสำเร็จของการมาเป็นชุมชนต้นแบบ 

๑.การรักษา สืบสานและต่อยอดทุนทางวัฒนธรรม ในการทำหัตถกรรมพื้นบ้านทอเสื่อกก และมีการพัฒนาปรับปรุง แปรรูปผลิตภัณฑ์ให้สวยงามและหลากหลายยิ่งขึ้นจนทำให้สินค้ามีความแตกต่าง มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ลวดลายเสื่อแต่ละผืนต่างกัน ขึ้นอยู่ที่ความสามารถเฉพาะตัวของคนทอ อีกทั้งมีความโดดเด่นคือ ดูแลรักษาง่าย ไม่สกปรก มีการพัฒนาและสร้างมูลค่าเพิ่มโดยการนำเสื่อไปบุฟองน้ำ เพิ่มความหนานุ่ม จะได้ไม่ปวดหลัง โดยได้รับคำแนะนำมาจากลูกค้า

๒.การสนับสนุนและร่วมขับเคลื่อนจากสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดมหาสารคาม ได้ส่งเสริมพัฒนาให้บ้านแพงเป็นเครือข่ายทางวัฒนธรรม มีการต่อยอดโครงการชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ขับเคลื่อนด้วยพลัง “บวร” และ บวร On Tour โดยเน้นเชิงคุณภาพ ส่งเสริมชุมชนคุณธรรมวัดชัยประสิทธิ์จนที่ได้รับการยกย่องให้เป็นต้นแบบ ๑,๐๐๐ ชุมชนที่มีความพร้อมทั้งในส่วนของผู้แทนบ้าน วัด โรงเรียน ชุมชน เพื่อต้อนรับผู้มาเยือนศึกษาดูงานและนักท่องเที่ยวอย่างครบวงจร สร้างงาน สร้างรายได้อย่างยั่งยืนอีกด้วย

๓.ความเข้มแข็งของชุมชนที่เกิดขึ้นจากพลัง “บวร” ขับเคลื่อนนำพาชุมชนให้เป็นชุมชนที่น่าอยู่น่ามาเยือน คนในชุมชนคุณธรรมวัดชัยประสิทธิ์บ้านแพงปฏิบัติตามหลักธรรมทางศาสนา มีการร่วมกิจกรรมเข้าวัดฟังธรรม และให้ความสำคัญกับวันสำคัญทางศาสนาต่างๆ ดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และดำรงวิถีวัฒนธรรมไทยที่ดีงาม

๔.เสื่อกกบ้านแพง ได้รับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ขึ้นมา จากสื่อเป็นผืนแปรรูปเป็นกระเป๋าที่สวยงามทำให้ได้รับการพัฒนาต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์ CPOTของกระทรวงวัฒนธรรม และได้มีการประชาสัมพันธ์การจำหน่ายสินค้า CPOT ออกไปให้เป็นที่รู้จักในวงกว้างเป็นที่แพร่หลายมากขึ้น

ผลลัพธ์แห่งความสำเร็จ

๑.คนในชุมชนยึดความพอเพียง มีเหตุผล ใช้ความรู้ในการตัดสินใจแก้ไขปัญหา มีความซื่อตรง ซื่อสัตย์สุจริต ยึดมั่น ยืนหยัดในการรักษาความจริง ความถูกต้อง และเป็นธรรม มีความพอประมาณ พอดี ไม่เบียดเบียนตนเอง และผู้อื่น ยึดมั่นและรับผิดชอบในหน้าที่ของตนเอง ทั้งวินัยต่อตนเองในการดำเนินชีวิต วินัยต่อส่วนรวม ต่อองค์กร ต่อสังคม มีความใส่ใจต่อสังคมสาธารณะ เคารพต่อกฎหมายบ้านเมืองและปฏิบัติตามข้อตกลง กติกา มารยาทอันดีงามของสังคม มีความกตัญญูรู้คุณ มีความสำนึกรักต่อชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ สำนึกคุณในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมตลอดทั้งการรักษาสิ่งแวดล้อมในชุมชนเป็นอย่างดี ปัญหาในชุมชนลดลง ทั้งการทะเลาะวิวาท อบายมุข สิ่งเสพติด การพนัน และปัญหาหนี้สิน ได้ชื่อว่าเป็นชุมชนที่น่าอยู่อีกชุมชนหนึ่งในพื้นที่อำเภอโกสุมพิสัย

๒.หัตถกรรมพื้นบ้านการผลิตเสื่อที่ทอจากกก พัฒนาจนกลายมาเป็นสินค้า OTOP/CPOT ที่สามารถสร้างรายได้ให้กับคนในชุมชนปีละหลายล้านบาท

ก้าวต่ออย่างมคุณธรรม

ขยายผลภูมิปัญญาและองค์ความรู้ด้านการทอเสื่อกกออกไปสู่สังคมภายนอก เพื่อให้ชุมชนอื่นที่สนใจ สามารถนำองค์ความรู้ที่ได้ไปสร้างอาชีพ สร้างรายได้ให้กับครอบครัวและชุมชน อีกทั้งยังคงพัฒนาทุนทางวัฒนธรรมและภูมิปัญญาที่มี รักษา และสืบทอดให้ลูกหลานในชุมชน เป็นการอนุรักษ์สิ่งเดิมให้คงไว้ และพัฒนาต่อยอดสิ่งใหม่ให้ดียิ่งขึ้น

ผู้ประสานงานติดต่อพื้นที่ : นายบุญพรรค อวบอ้วน มือถือ ๐๘๑ ๙๖๔๑๓๙๖ ชุมชนคุณธรรมวัดชัยประสิทธิ์ ตำบลแพง จังหวัดมหาสารคาม