ชุมชนคุณธรรมวัดจำปา เป็นชุมชนวัฒนธรรมชาติพันธุ์ลาว มีวิถีชีวิตติดฝั่งแม่น้ำมูล แม่น้ำชี มีเอกลักษณ์ทั้งการแต่งกายและภาษาพูดที่ใช้ภาษาอีสานในการสื่อสาร        มีประเพณีวัฒนธรรมที่โดดเด่นคือประเพณีโฮมบุญข้าวใหม่ปลามัน ที่จะจัดขึ้นในช่วงเดือนธันวาคมของทุกปี มีศิลปะการแสดง ฟ้อนกลองตุ้มและการฟ้อนชนเผ่าลาวหัวนาที่สืบทอดต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน ปัญหาของชุมชนมีปัญหาเรื่องหนี้สิน สังคมผู้สูงอายุ การอพยพไปทำงานต่างถิ่น การขาดรายได้ ภัยธรรมชาติ เช่น น้ำท่วม ภัยแล้ง รวมถึงปัญหาการรักษาความสะอาดและสิ่งแวดล้อมของชุมชน

เส้นทางสู่ความสำเร็จของการมาเป็นชุมชนต้นแบบ

๑.จัดทำแผนพัฒนาและส่งเสริมคุณธรรมของชุมชนเกี่ยวกับปัญหาที่อยากแก้และความดีที่อยากทำ โดยให้ชุมชนสมัครเข้าร่วมการดำเนินงานขับเคลื่อนชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงขับเคลื่อนด้วยพลัง บวร และดำเนินการตามเกณฑ์การประเมิน ๙ ขั้นตอน โดยร่วมกันกำหนดเป้าหมายในการขับเคลื่อนชุมชนคุณธรรม ฯ คือ “ชุมชนคุณธรรมฯ วัดจำปา เป็นชุมชนแห่งการเรียนรู้ตามรอยศาสตร์พระราชา ชุมชนท่องเที่ยวเชิงศาสนาและวัฒนธรรม” โดยกำหนดความดีที่อยากทำ จำนวน ๕ เรื่อง ได้แก่ ๑)วัฒนธรรมดี เป็นหมู่บ้านที่ยึดมั่น ดำรงรักษาในคุณค่าทางวัฒนธรรม ประเพณีวิถีชนเผ่าที่ดีงาม ๒)คนดี เป็นหมู่บ้านที่มีความร่วมมือที่ดีระหว่างบ้าน วัด โรงเรียน ที่ส่งเสริมการศึกษาและพัฒนาเด็กและเยาวชน ๓)สวัสดิการดี เป็นหมู่บ้านที่มีการใส่ใจดูแล เห็นอกเห็นใจกันและกัน เอื้อเฟื้อแบ่งปัน สร้างสรรค์กองทุนต่าง ๆ ที่จะดูแลคนในหมู่บ้านตั้งแต่เกิดจนตาย ๔)สิ่งแวดล้อมดี เป็นหมู่บ้านที่อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ดูแลสภาพแวดล้อมของหมู่บ้าน วัด ให้มีร่มเงา สะอาด ปลอดภัย ๕) วิถีพอเพียง เป็นหมู่บ้านที่ยึดมั่นและปฏิบัติตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในการดำเนินชีวิต พึ่งพาตนเอง และสร้างครอบครัว หมู่บ้านให้อบอุ่นเข้มแข็ง

๒.การจัดกิจกรรมแก้ไขปัญหาของชุมชน และส่งเสริมการทำความดีของชุมชน โดยใช้พลัง “บวร” สถานศึกษา องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล และส่วนราชการในพื้นที่ จัดทำโครงการ/กิจกรรมเพื่อแก้ไขปัญหาของชุมชนและมีการส่งเสริมการทำความดี และการปฏิบัติตามคุณธรรมพอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา และคุณธรรมอื่น ๆ ตามวิถีชาวพุทธ 

๓.ขยายผลกิจกรรมเพิ่มเติมใน ๓ มิติ ประกอบด้วย

  ๓.๑ด้านศาสนา จัดกิจกรรมส่งเสริมคุณธรรมเพิ่มเติม เช่น กิจกรรมทำบุญตักบาตร เข้าวัดปฏิบัติธรรมในวันธรรมสวนะ (วันพระ) กิจกรรมตู้ปันสุข ฯลฯ

  ๓.๒ด้านหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีอุทยานการเรียนรู้ตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ที่จัดตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๗ มีการปลูกป่าถาวร มีการจัดแสดงแปลงสาธิตการเกษตร ปลูกผักสวนครัวรั้วกินได้ แหล่งเรียนรู้ด้านอาชีพ เช่น ฟาร์มปูนาศรีสะเกษ การรวมกลุ่มเลี้ยงปลาในกระชัง การรวมกลุ่มทอผ้าไหม การส่งเสริมให้คนในชุมชนปลูกผักสวนครัวเพื่อบริโภคเองในครัวเรือน เพื่อลดรายจ่าย แบ่งปันคนในชุมชน ส่วนที่เหลือนำไปขายในตลาดชุมชนเพื่อสร้างรายได้ เป็นต้น

  ๓.๓ด้านวิถีวัฒนธรรมของท้องถิ่น จัดกิจกรรมอนุรักษ์ส่งเสริมและฟื้นฟูงานประเพณีของท้องถิ่น “ชนเผ่าลาว” อาทิ ประเพณีโฮมบุญข้าวใหม่ปลามัน ประเพณีแห่ปราสาทผึ้ง ประเพณีแข่งเรือยาว งานประเพณีฮีตสิบสองคองสิบสี่ของ “เผ่าลาว”

ก้าวต่ออย่างมีคุณธรรม

๑.ส่งเสริมให้แกนนำพลัง “บวร” ในระดับชุมชนมีบทบาทในการพัฒนาตนเอง เพื่อขับเคลื่อนการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน โดย ยึดมั่นในหลักธรรมทางศาสนามาใช้ในการดำเนินชีวิต เข้าใจและปฏิบัติตนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สามารถปรับตัวและดำเนินชีวิตได้อย่างเหมาะสม และมีความตระหนักต่อการอนุรักษ์ประเพณีวัฒนธรรมของไทยให้คงอยู่ต่อไป 

๒.ส่งเสริมการขยายผลการพัฒนาต่อยอดทุนทางวัฒนธรรม ภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชน และให้ชุมชนได้เข้าถึงโอกาสจากหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคีเครือข่ายเพิ่มมากขึ้น มีการส่งเสริมและพัฒนาฐานการเรียนรู้/องค์ความรู้ของชุมชน เช่น พิพิธภัณฑ์พื้นบ้านศูนย์การเรียนรู้วัดจำปา อุทยานการเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง ฟาร์มปูนา สำหรับการศึกษาดูงาน และเพื่อเป็นการสร้างงานสร้างรายได้จากวิถีวัฒนธรรม ประชาชนในชุมชนได้รับประโยชน์เพิ่มมากขึ้น เกิดความเข้มแข็งในชุมชน สังคม เพื่อให้เกิดความมั่นคง มั่งคั่ง และยั่งยืนต่อไป

ผู้ประสานงานติดต่อพื้นที่ : พระสมุห์เอกนรินทร์ นรินฺโท มือถือ ๐๘๗-๙๘๖๕๙๙๐ ชุมชนคุณธรรมวัดจำปา ตำบลหนองแก้ว จังหวัดศรีสะเกษ