หมู่บ้านคีรีวงกต เป็นหมู่บ้านที่ตั้งอยู่เหนือสุดของจังหวัดอุดรธานี เป็นหมู่บ้านที่โอมล้อมด้วยทิวเขาเขียวขจีของอุทยานแห่งชาติป่านายูง-น้ำโสม เป็นแหล่งกำเนิดต้นน้ำห้วยพาง และเป็นลำธารที่หล่อเลี้ยงทุกชีวิตในหมู่บ้านได้ใช้ประโยชน์ในการทำอาชีพเกษตรกรในพื้นที่ หมู่บ้านคีรีวงกตเป็นหมู่บ้านที่โอบล้อมด้วยภูเขาจึงทำให้มีวิวทิวทัศน์ธรรมชาติที่สวยงาม เป็นหมู่บ้านที่อยู่ท่ามกลางภูเขาล้อมรอบ วิถีชีวิตของคนในชุมชนอยู่แบบเรียบง่าย สภาพแวดล้อมของหมู่บ้านมีความเหมาะสมสำหรับการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ และชุมชนมีความพร้อมในการบริหารจัดการการท่องเที่ยว ชุมชนจึงลองเปิดเส้นทางการท่องเที่ยวในแนวขาลุย เพื่อต้อนรับนักท่องเที่ยวโดยสมาชิกของชุมชนร่วมมือกันบริหารจัดการท่องเที่ยวภายในชุมชน มีบริการที่พักให้เลือกในแบบโฮมสเตย์พักกับเจ้าของบ้านหรือกางเต็นท์ รวมทั้งบริการนำเที่ยวแหล่งท่องเที่ยวในหมู่บ้าน ด้วยรถแต๊ก(เสือภูเขา) ชาวบ้านคีรีวงกตยังคงดำเนินชีวิตด้วยการประกอบอาชีพเกษตรตามวิถีเศรษฐกิจพอเพียงดำเนินชีวิตในรูปแบบเรียบง่าย และพร้อมต้อนรับผู้มาเยือนด้วยบรรยากาศที่เป็นมิตรภาพที่อบอุ่น ในรูปแบบชุดอาหารป่าในกระบอกไม้ไผ่ทำจากข้าวเหนียวสายพันธุ์ “ข้าวสามหอมของบ้านคีรีวงกต”เป็นข้าวเหนียวหลามห่อใบตองในกระบอกไม้ไผ่นึ่งร้อนมาคู่กับ“แกงส้มมัจฉาใส่นางตานี” ที่ปรุงพร้อมเสิร์ฟในกระบอกไม้ไผ่ และอาหารพื้นบ้าน ไก่ย่างคีรี ส้มตำ ปลาเผา น้ำจิ้มเครื่องเทศมะขามเปียก กาแฟสดดอยคีรี อิ่มอร่อยอาหารใหม่สดหมดเติมได้ตลอดการ ซึ่งปรากฏว่าได้ผลตอบรับไปในแนวทางที่ดี

เส้นทางสู่ความสำเร็จของการมาเป็นชุมชนต้นแบบ

ท่องเที่ยวหมู่บ้านคีรีวงกต เกิดจากความต้องการของคนในชุมชนร่วมมือกันบริหารจัดการท่องเที่ยวภายในชุมชนให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของคนในชุมชนที่ใช้รถแต๊กในการประกอบอาชีพ และนำมาต่อยอดสู่การบริการนั่งรถแต๊กขึ้นเขาชมวิว ลุยน้ำ กินข้าวป่า และพัฒนาการครบวงจร มีบริการที่พักให้เลือกหลายแบบ ที่สำคัญธรรมชาติสิ่งแวดล้อมสวยงาม

         ปัจจุบันมีสิ่งอำนวยความสะดวกบริการเพิ่มเติมมีที่พักโฮมเสตย์และรีสอร์ต อยู่ท่ามกลางธรรมชาติที่ล้อมรอบด้วยทิวเขาและม่านหมอกพร้อมรับความสดชื่นตอนรุ่งอรุณ กิจกรรมนั่งรถแต๊กชมวิว สองข้างทางที่เป็นธรรมชาติมากไม่ได้ปรุงแต่ง ดูวิถีชีวิตชาวไร่ เนื่องจากภูมิประเทศภูมิอากาศมีความเหมาะสม อำเภอนายูงได้ส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกกาแฟสายพันธุ์อาราบิก้า และพืชเมืองหนาวโดยกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกาแฟนายูงพร้อมตั้งโรงงานแปรรูปกาแฟผลิตทั้งกาแฟอาราบิกา/โรบัสต้า ในรูปแบบกาแฟคั่วบดแบรนด์ “กาแฟนายูง Nayung’s Coffee” ซึ่งเป็นสินค้า OTOP ของจังหวัดอุดรธานี เป็นที่ชื่นชอบของคอกาแฟเนื่องจากมีความเข้มหอมกลิ่นกาแฟแท้ ทั้งเป็นแหล่งเรียนรู้ให้แก่หน่วยงานสถานศึกษาและผู้สนใจมาเยี่ยมชมการปลูกและผลิตกาแฟนายูงในพื้นที่โดยมีกิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยวนายูงในงาน“เทศกาลฤดูหนาว อำเภอนายูง ในช่วงเดือนกุมภาพันธ์”เพื่อให้นักท่องเที่ยวได้ ชม ช้อป ชิม ผลไม้ กาแฟ

         เพื่อให้การท่องเที่ยวเป็นไปในทิศทางที่ถูกต้องไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม กลุ่มจัดตั้งได้กำหนดมาตรการให้ดำเนินการดังนี้

๑.หน้าแล้งน้ำน้อย กลุ่มก็จะสร้างฝายกักเก็บน้ำเป็นระยะเพื่อให้มีน้ำตลอดทั้งปี และในขณะที่นั่งรถล่องแก่งเมื่อเจอกับสิ่งกีดขวางในลำน้ำ หรือฝายชะลอน้ำขาด คนขับรถแต๊กจะทำการซ่อมทันที

๒.การตัดหยวกกล้วยมาทำแกงส้มมัจฉาตานี จะตัดเผื่อให้ต้นกล้วยได้มีต้นกล้วยงอกใหม่

๓.การตัดต้นไผ่สำหรับทำช้อน แก้วน้ำ ถ้วยแกง และกระบอกข้าวหลาม จะตัดต้นไผ่ลำปล้องที่สามเพื่อให้ไผ่แตกกอได้

๔.การกระจายรายได้ให้สมาชิกกลุ่ม หัวหน้ากลุ่มจะกระจายรายได้ตามความยากง่ายของงาน และบางครั้งมีนักท่องเที่ยวน้อย หัวหน้าจะให้ลูกทีมมีรายได้ก่อนตัวเองเสมอ

ผลลัพธ์แห่งความสำเร็จ

         คนในชุมชนมีรายได้จากนักท่องเที่ยวหลายกลุ่มหลายกิจกรรม สร้างกลุ่มอาชีพใหม่ ให้ชุมชนหลายกลุ่ม เช่น กลุ่มรถแต๊ก กลุ่มอาหาร กลุ่มทอผ้า กลุ่มไม้กวาด กลุ่มจำหน่ายผลไม้ตามฤดูกาล สะท้อนคุณธรรมได้ทั้งเรื่องภาวะผู้นำ ความสามัคคี การแบ่งปันผลประโยชน์ที่เป็นธรรม

ก้าวต่ออย่างมีคุณธรรม

         สร้างกลุ่มอาชีพที่เข้มแข็ง พร้อมใจในงานบริการนักท่องเที่ยว สร้างความมั่นคงทางด้านทรัพยากรธรรมชาติ

ผู้ประสานงานติดต่อพื้นที่ : นายนรินทร์ อนันทวรรณ์ มือถือ ๐๘๓-๑๔๗๙๐๐๔ ชุมชนคุณธรรมบ้านคีรีวงกต ตำบลนาแค จังหวัดอุดรธานี