“บ้านกล้วยเภาชุมชนคุณธรรม

น้อมนำเศรษฐกิจพอเพียงด้วยจิตอาสา”

การดำเนินงานหมู่บ้านกล้วยเภาขับเคลื่อนการพัฒนาหมู่บ้านโดยใช้สภาผู้นำชุมชน เน้นการดำเนินงานแบบมีส่วนร่วม และสนับสนุนต้นทุนทางสังคมของหมู่บ้าน ที่มีการรวมกลุ่มกันอยู่แล้ว เพื่อวัตถุประสงค์ต่าง ๆ ได้แก่

-กรรมการหมู่บ้านจัดประชุมทุกวันที่ ๕ ของเดือน โดยมีการทำเวทีสภากาแฟหมุนเวียนกันไปในชุมชนเพื่อให้ข่าวสาร และรับฟังปัญหา

-กลุ่มแม่บ้าน เพื่อช่วยเหลือกิจกรรมของชุมชน เช่น วันทอดกฐิน วันเด็กแห่งชาติการแข่งขันกีฬาในโรงเรียน

-กลุ่ม อสม.เป็นแกนนำในหมู่บ้านและประสานงานกับกลุ่มต่างๆ

-กองทุนสัจจะออมทรัพย์ มีสมาชิก และมีเงินหมุนเวียน ๒,๐๔๔,๒๘๒ บาท

-กองทุนหมู่บ้าน มีสมาชิก ๑๘๐ คน มีเงินหมุนเวียน ๙๐๐,๐๐๐ บาท

ปัญหาที่อยากแก้ ความดีที่อยากทำ

จากการทำเวทีประชาคมของหมู่บ้านกล้วยเภา ประชาชนในชุมชนให้ความสำคัญในการแก้ปัญหาขยะและการจัดอนามัยสิ่งแวดล้อมในชุมชน จึงได้เลือกประเด็นนี้มาเป็นปัญหาสำคัญที่อยากแก้ เนื่องด้วยเห็นว่าปัญหาขยะเป็นต้นเหตุของการนำมาซึ่งการเจ็บป่วยด้วยโรคอุจจาระร่วงของคนในชุมชน และยังส่งผลให้บรรยากาศสภาพแวดล้อมในชุมชนไม่สวยงามอีกด้วย

ศึกษาปัญหาจากข้อเท็จจริง

จากผลการสำรวจปัญหาด้านขยะเบื้องต้นพบว่าครัวเรือนในชุมชนบ้านกล้วยเภาส่วนใหญ่คัดแยกขยะไม่ถูกวิธี จนขยะกลายเป็นแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์และแมลงนำโรคต่าง ๆ

โดยปรากฏครัวเรือนในชุมชนที่มีแหล่งเพาะพันธุ์สัตว์และแมลงนำโรค ถึงร้อยละ ๙๑.๘๗ ทำให้เกิดโรคอุจจาระร่วงซึ่งมีความรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้ โดยเฉพาะเด็กเล็กและผู้สูงอายุ และจากการศึกษาสถิติที่เก็บย้อนหลัง ๕ ปี การป้องกันโรคอุจจาระร่วงสามารถกระทำได้โดยการจัดการกับขยะให้เหมาะสมเพื่อป้องกันการเพาะพันธุ์ของสัตว์นำโรค ซึ่งชุมชนได้ร่วมกันออกแบบแนวทางการจัดการด้วยตนเองแบบมีส่วนร่วม

แนวทางการดำเนินโครงการ :

บูรณาการกระบวนการมีส่วนร่วมกับกลยุทธด้านต่างๆ

เพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าวมี ชุมชนได้ให้ความสำคัญกับการมีส่วนร่วมของผู้นำชุมชนและประชาชนในทุกๆ กิจกรรม โดยผสานเข้ากับกลยุทธ์ด้านต่างๆ ที่ควบคู่ไปกับการส่งเสริมคุณธรรมในชุมชน โดยเฉพาะ การมีวินัยในตนเอง ความรับผิดชอบส่วนรวมดังนี้

๑.กลวิธีที่เกี่ยวข้องกับคน ได้แก่ แลกเปลี่ยนเรียนรู้กับพื้นที่อื่น ฝึกอบรมตัวแทนครัวเรือนในการจัดการขยะ การทำปุ๋ยจากเศษขยะเปียก จัดตั้งกลุ่มจัดการขยะในชุมชน มีศูนย์เรียนรู้ด้านการจัดการขยะในชุมชน

๒.กลวิธีเกี่ยวข้องกับการปรับสภาพแวดล้อม ได้แก่ จัดระเบียบวินัยในการทิ้งขยะ โดย ปรับเปลี่ยนถังขยะหน้าบ้านเป็นถังน้ำหมัก เยี่ยมบ้านเพื่อติดตามประเมินผล จัดประกวดบ้านสะอาด ปลูกผักสวนครัว

๓.กลวิธีที่เกี่ยวข้องกับการสร้างและปรับปรุงกลไก ได้แก่ สร้างกฎกติการ่วมกัน ขอการสนับสนุนจากหน่วยงานของรัฐ เช่น เทศบาลและหน่วยงานสาธารณสุข เพื่อมาให้ความรู้กับประชาชน อีกทั้งยังมีการเฝ้าระวังในชุมชน โดยมีแกนนำ อสม. เด็กและเยาวชน เป็นผู้รับผิดชอบหลัก และมีสภาผู้นำชุมชนเป็นกรรมการ

ผลลัพธ์และความสำเร็จ :

เกิดการจัดการขยะอย่างเป็นระบบ

ด้วยระบบจัดการขยะของชุมชนทำให้สุขภาวะของประชาชนและสภาพแวดล้อมของชุมชมมีแนวโน้มดีขึ้น ซึ่งแสดงให้เห็นคุณธรรมต่างๆ ของคนในชุมชนอันเกิดจากพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไปในเชิงบวก กล่าวคือประชาชนหมู่บ้านมีความรับผิดชอบต่อส่วนรวม มีวินัยในการคัดแยกและทิ้งขยะได้ด้วยตนเอง

แนวทางที่จะพัฒนาต่อไป  

ของชุมชนหมู่บ้านกล้วยเภา คือการพัฒนาเพื่อให้เกิดการมีส่วนร่วมของประชาชนที่มีจิตอาสาอย่างต่อเนื่อง โดยนำหลัก ๕ ร มาใช้ในการดำเนินการ คือ ๑)ร่วมรับรู้ปัญหา ๒)ร่วมกันคิด ๓)ร่วมกันตัดสินใจ ๔)ร่วมกันทำ ๕)ร่วมกันรับผลประโยชน์ ซึ่งขั้นตอนเหล่านี้จะช่วยสร้างความเป็นเจ้าของร่วมกัน นำไปสู่ความยั่งยืนของชุมชน

ผู้ประสานงานติดต่อพื้นที่ :

นายพนม อินทร์ศรี

ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ ๕ บ้านกล้วยเภา

ตำบลดอนประดู่ จังหวัดพัทลุง

โทรศัพท์ ๐๘๙ ๘๓๔ ๑๘๓๖