“วัดศรีโพธิ์ชัยคู่บ้าน เล่าขานประเพณีแห่ต้นดอกไม้ใหญ่
เลื่องลือไกลพระธาตุดินแทน
หวงแหนทรัพยากรธรรมชาติ”
กว่าจะมาเป็นวันนี้
ชุมชนคุณธรรมวัดศรีโพธิ์ชัย เป็นชุมชนเล็กๆ ที่เก่าแก่ มากกว่า ๔๐๐ ปี ในสมัยก่อนค่อนข้างจะลำบาก เนื่องจากลักษณะภูมิประเทศส่วนใหญ่เป็นภูเขาสูงชัน ชาวบ้านจึงมีวิถีชีวิตในการพึ่งพาตนเอง พึ่งพาทรัพยากรธรรมชาติของชุมชน และยึดมั่นในหลักศีลธรรมจึงทำให้ชุมชนมีความสงบสุขมาจนถึงปัจจุบัน เมื่อก่อนชาวบ้านนับถือศาสนาผี ก่อนจะเปลี่ยนมาเป็นพุทธเมื่อมีพระธุดงค์รูปหรือเดินทางมาหยุดพัก แล้วบอกให้เลิกฆ่าสัตว์ ชาวบ้านจึงตกลงและร่วมใจช่วยกันสร้างพระธาตุดินแทนเพื่อเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจแทนการบูชาภูตผี และนับจากนั้นมาชาวบ้านทุกคนก็ยึดมั่นในคำสั่งสอน ประพฤติ ปฏิบัติอย่างเคร่งครัด
เส้นทางสู่ความสำเร็จของการมาเป็นชุมชนคุณธรรมต้นแบบ
๑. การยึดมั่นในหลักธรรมคำสอนของพระพุทธศาสนาและสืบทอดวัฒนธรรมประเพณีอย่างเหนียวแน่น: คนในชุมชนยึดมั่นในหลักธรรมคำสอนของพระพุทธศาสนา ประเพณี วัฒนธรรมสืบทอดมาจากบรรพบุรุษ และส่งต่อให้ลูกหลาน โดยจะปฏิบัติเป็นกิจวัตร และวิถีชีวิตของชุมชน มีวัดเป็นจุดรวมศูนย์กลางของชุมชน พึ่งพาอยู่ร่วมกันอย่างสงบ
๒. การพึ่งพาตนเองและธรรมชาติ: เนื่องจากเป็นชุมชนที่อยู่ห่างไกลจากตัวเมือง และการเดินทางค่อนข้างลำบาก ดังนั้น ตั้งแต่อดีตมาชาวบ้านจะพึ่งพาตนเองเป็นหลัก เรียนรู้ที่จะหาของป่าในการดำรงชีวิต เช่น หน่อไม้ เห็ด ผักนานาชนิด หาปู ปลา กุ้ง หอย กบ ตามวิถีชีวิตชาวบ้าน เลี้ยงสัตว์ เช่น หมู เป็ด ไก่ วัว ควาย ปลูกพืชผักสวนครัวสำหรับใช้ในครัวเรือน มีปราชญ์ชาวบ้านที่รู้จักการใช้สมุนไพรในการบำรุง รักษาสุขภาพร่างกาย พร้อมๆ กับรู้จักการแบ่งปันระหว่างญาติพี่น้อง เพื่อนบ้าน และผู้มาเยือน
๓. การรักษาทรัพยากรธรรมชาติ: อำเภอนาแห้ว เป็นอำเภอที่ขึ้นชื่อเรื่องความสวยของวิว ทิวทัศน์ และทรัพยากรป่าไม้ที่อุดมสมบูรณ์ เพราะชาวบ้านเรียนรู้ที่จะอยู่ร่วมกับทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ของชุมชนอย่างยั่งยืน โดยชุมชนให้ความร่วมมือกับหน่วยงานต่างๆ เป็นอย่างดี สามารถทำให้เห็นเป็นที่ประจักษ์ว่า คนกับป่าสามารถอยู่ร่วมกันได้ ทุกคนเรียนรู้ที่จะรักษาและอนุรักษ์ป่า ซึ่งป่าทำให้ชุมชนมีกินมีใช้ ร่วมกับการอนุรักษ์ ทั้งร่วมเพิ่มการปลูกป่า โดยมีโครงการต่างๆ เข้ามาสนับสนุน
ความท้าทาย
๑. ระยะทาง และความลำบากของการเดินทางระหว่างชุมชนและตัวจังหวัด ชุมชนไม่มีรถสาธารณะ หรือรถโดยสารประจำทางต้องใช้รถส่วนบุคคล แต่อย่างไรก็ตามชุมชนคุณธรรมวัดศรีโพธิ์ชัย ก็สามารถดำรงชีวิตแบบปกติ ไม่ได้รู้สึกขาดแคลน เนื่องจากชาวบ้านมีหลักในการดำเนินชีวิต โดยการพึ่งพาตนเองเป็นหลัก รวมถึงให้ความไว้วางใจ ให้ความนับถือผู้นำชุมชน หน่วยงาน องค์กรต่างๆ ในพื้นที่ซึ่งจะเป็นผู้ประสานข้อมูลข่าวสารกับหน่วยงานจากตัวจังหวัด จากส่วนกลาง และนำข้อมูลข่าวสารกลับมาแจ้งแก่ชุมชน โดยจะได้รับความร่วมมือจากชุมชนเป็นอย่างดี
๒. กระแสการดำเนินชีวิตตามหลักทุนนิยม เพราะเกิดความเปลี่ยนแปลง คนรุ่นหลังให้ความสำคัญกับเศรษฐกิจทุนนิยม ต้องการออกไปทำงานต่างที่ เพื่อให้ได้รายได้ที่สูงขึ้น หรือพัฒนาคุณภาพชีวิต ทำให้เกิดความห่างไกลจากวิถีชีวิตชุมชน การสืบทอดประเพณี วัฒนธรรมไม่ทั่วถึง อย่างไรก็ตามผู้นำชุมชน วัด โรงเรียน และหน่วยงานในพื้นที่ได้ให้ความสำคัญกับประเพณี พิธีกรรมต่างๆ มีการดำเนินการขับเคลื่อนการสืบทอด และการสร้างค่านิยมรักท้องถิ่น คือ จัดกิจกรรมให้เด็ก เยาวชนมีส่วนร่วมเพื่อขับเคลื่อนการสืบทอดประเพณี พิธีกรรมของชุมชน รวมถึงสร้างจิตสำนึกในการร่วมกิจกรรมของชุมชน
ผลลัพธ์และผลกระทบที่เกิดขึ้น
คนในชุมชนท้องถิ่นยึดมั่นในหลักคุณธรรม ประพฤติตนตามหลักศีลธรรม ทำให้ชุมชนสามารถ อยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข ไม่มีก่อคดีอาชญากรรมร้ายแรง
คนในชุมชนอนุรักษ์ สืบสานประเพณี วัฒนธรรม เห็นคุณค่า และส่งต่อให้ลูกหลาน ทำให้ประเพณี วัฒนธรรมที่มีค่าของท้องถิ่นยังคงอยู่ ไม่สูญหาย
คนในชุมชนท้องถิ่นดำเนินวิถีชีวิตแบบพอเพียง ใช้หลักการพึ่งพาตนเอง และพึ่งพาทรัพยากรธรรมชาติในชุมชน คนในชุมชนสามารถอยู่ร่วมกับกับป่า ทุกคนเรียนรู้ที่จะรักษาและอนุรักษ์ป่า ซึ่งป่าทำให้ชุมชนมีกินมีใช้ ร่วมกับการอนุรักษ์ และเพิ่มการปลูกป่า
เป้าหมายที่จะเดินต่อ
ชุมชนมีความตั้งใจที่จะสืบทอดการยึดมั่นในหลักคุณธรรม การประพฤติตนตามหลักศีลธรรม การสืบทอดประเพณีวัฒนธรรมของชุมชนไว้ให้นานที่สุด ผ่านการเป็นต้นแบบ และส่งต่อลูกหลาน นักเรียน เยาวชน คนในชุมชน และบุคคลภายนอก
ชุมชนเรียนรู้ดำเนินวิถีชีวิตแบบพอเพียง มีการพึ่งพาตนเอง และพึ่งพาทรัพยากรธรรมชาติในชุมชน คนในชุมชนสามารถอยู่ร่วมกับกับป่า สร้างรายได้ที่ยั่งยืนจากการปลูกไม้ผล ไม่ทำลายป่าไม้ เช่น แมคคาดิเมีย กาแฟ อะโวคาโด อินทผาลัม ส้มโชกุน มันญี่ปุ่น เงาะ ฯลฯ
ข้อมูลการติดต่อ
พระครูโพธิจริยาภิวัฒน์ เจ้าอาวาสวัดศรีโพธิ์ชัย
๐๘๗-๙๙๔-๓๒๑๑
แสดงความคิดเห็น