“ครูบาศรีเด่นดัง หัตถกรรมเด่นดี

ป่าบุกสามัคคี รักษาประเพณีดีงาม”

ชุมชนคุณธรรมบ้านป่าบุก เป็นชุมชนที่มีการน้อมนำเอาหลักธรรมทางศาสนามาเป็นหลักในการดำเนินชีวิต จึงทำให้คนในชุมชนนับถือพระพุทธศาสนาทุกหลังคาเรือน โดยมีวัดป่าบุก เป็นศาสนสถานในการประกอบพิธีทางศาสนา นอกจากนี้แล้ว ในชุมชนบ้านป่าบุกยังมีพิธีกรรมแบบโบราณตามความเชื่อของชาวไทยองที่ชาวบ้านให้ความสำคัญ และให้ความเคารพ คือ การบูชาผีเสื้อบ้านและบูชาเสาใจบ้าน พร้อมกันนี้ได้น้อมนำเอาหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้ในการดำรงชีพ เช่น การปลูกผักสวนครัวรั้วกินได้ การแปรรูปขยะเป็นเงิน อีกทั้งชุมชนคุณธรรมบ้านป่าบุก ยังเป็นชุมชนปลอดขยะ มีแหล่งท่องเที่ยวและแหล่งเรียนรู้ของชุมชน คนในชุมชนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม การทำสวน

เส้นทางสู่ความสำเร็จของการมาเป็นชุมชนต้นแบบ

ชุมชนบ้านป่าบุกมีการประกาศเจตนารมณ์หรือข้อตกลงร่วมกันที่จะพัฒนาให้เป็นชุมชนคุณธรรม โดยได้ประชุมร่วมกันเพื่อกำหนดปัญหาที่อยากแก้ความดีที่อยากทำ ร่วมกันจัดทำแผนของชุมชนที่เกิดจากการมีส่วนร่วมของชุมชนอย่างแท้จริง อาทิ แผนพัฒนาส่งเสริมคุณธรรมของชุมชนเกี่ยวกับปัญหาที่อยากแก้ และแผนพัฒนาส่งเสริมคุณธรรมของชุมชนเกี่ยวกับความดีที่อยากทำ มีการจัดโครงการหรือจัดกิจกรรมที่ได้ร่วมกันกำหนดไว้ อาทิ โครงการงานศพปลอดเหล้า โครงการปลูกผักสวนครัวรั้วกินได้ เป็นต้น ในขณะเดียวกันการขับเคลื่อนงานโครงการกิจกรรมต่างๆ ของชุมชน ยังได้มีการแต่งตั้งคณะกรรมการ เพื่อร่วมกันติดตาม ประเมินผลสำเร็จว่าเป็นไปตามแผนที่กำหนดไว้หรือไม่ เพื่อทบทวน ปรับปรุง แผนพัฒนา และส่งเสริมคุณธรรมของชุมชนให้บรรลุผลสำเร็จ อีกทั้งยังได้มีการประกาศยกย่องเชิดชูบุคคลผู้มีคุณธรรมในชุมชนและบุคคลอื่นที่ทำความดีให้กับชุมชนในทุกๆ ด้าน มีการมอบให้ในคราวประชุมคณะกรรมการวัดประจำเดือน และคราวประชุมสำคัญของชุมชน ดังนั้นความสำเร็จของชุมชนจึงเกิดจากการมีส่วนร่วมของคนในชุมชน การสนับสนุนในด้านต่างๆ จากหน่วยงานในพื้นที่ ส่งผลให้คนในชุมชนมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ไม่มีการทะเลาะวิวาท ไม่มีการลักขโมย ไม่ยุ่งเกี่ยวอบายมุข มีการเก็บออมเงิน มีรายได้เพิ่ม ทำให้คนในชุมชนมีความสุข เป็นต้น โดยมีการจัดทำแบบประเมินความสำเร็จของชุมชนผ่านกิจกรรม ตามข้อปฏิบัติหลักของชุมชนคุณธรรม ๓ ด้าน ได้แก่ ด้านศาสนา ด้านปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง การนำทุนทางวัฒนธรรมเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจ ด้านการรักษาสืบสานวัฒนธรรม เพื่อให้บรรลุผลตามแผน และทำให้คนในชุมชนมีความสุขอย่างยั่งยืนได้อย่างแท้จริง

ความท้าทาย/พลังแห่งการขับเคลื่อน

         ในส่วนของความท้าทายนั้นมาในรูปแบบของการทำงานเชิงพื้นที่ที่ต้องอาศัยความร่วมมือกันของคนในชุมชน ต้องศึกษารูปแบบ และกลไกที่มีความเฉพาะกับบริบทของชุมชน ภายใต้เงื่อนไขและข้อจำกัดของชุมชนนั้นๆ รวมไปถึงเผชิญกับปัญหาความคาดหวัง และความต้องการของประชาชน ประกอบกับแรงกดดันจากปัจจัยทางด้านเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อม และพลวัตรทางสังคมที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว

ผลลัพธ์แห่งความสำเร็จ

         จากความร่วมมือของคนในชุมชนคุณธรรมบ้านป่าบุก จนได้รับคัดเลือกให้เป็นชุมชนคุณธรรมต้นแบบ ส่งผลให้เป็นชุมชนที่เกิดความเข้มแข็งในทุกด้าน คนในชุมชนสามารถเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมในด้านต่างๆ ไปในทางที่ดีขึ้น อาทิ พฤติกรรมที่ส่งผลต่อตนเอง ครอบครัว เพื่อนบ้าน พฤติกรรมต่อชุมชน ท้องถิ่น รวมถึงผู้มาเยี่ยมเยือนชุมชน มีการอบรมส่งเสริมการประกอบอาชีพของคนในชุมชนเพื่อให้มีรายได้อย่างต่อเนื่อง จนสามารถขับเคลื่อนให้เป็นชุมชนท่องเที่ยว และกิจกรรมการท่องเที่ยวของชุมชน “บวร On Tour” เป็นต้น ผลลัพธ์ของความสำเร็จที่เกิดขึ้น ส่งผลให้ชุมชนเกิดความตระหนักและหวงแหนทรัพยากรของชุมชนท้องถิ่น จนได้รับคัดเลือกเป็นชุมชนปลอดขยะ Zero Waste ของจังหวัดลำพูน

ก้าวต่ออย่างมีคุณธรรม

ชุมชนคุณธรรมบ้านป่าบุกได้มีการวางแผนร่วมกันถึงเป้าหมายที่จะดำเนินงานร่วมกันในอนาคต ในการที่จะพัฒนาเส้นทางท่องเที่ยวทางวัฒนธรรม ฐานการเรียนรู้เรื่องการจัดการขยะของชุมชนให้เป็นระบบ มีมาตรฐานมากยิ่งขึ้น

ผู้ประสานงานในพื้นที่

พระครูปลัดพิภพ กนฺตธมฺโม  

ตำแหน่ง เจ้าอาวาสวัดป่าบุก 

โทร ๐๘๗ ๑๘๗ ๑๖๙๙

นายสนั่น สมจันทร์   

ตำแหน่ง ผู้ใหญ่บ้านป่าบุก    

โทร ๐๙๖ ๖๐๓ ๐๗๑๔