"กลัวยน้ำว้าขึ้นชื่อ  เลื่องลือผักกระชับ  ถิ่นพักทัพพระเจ้าตาก  ของฝากกะปิ - น้ำปลา  ล่องธาราน้ำประแส"

         บ้านทะเลน้อย เป็นชุมชนเก่าแก่ปากน้ำประแส มีประวัติความเป็นมาตั้งแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา เป็นชนท้องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ น้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นหลักในการดำรงวิถีชีวิต ผสมผสานเข้ากับวิถีชีวิตแสนเรียบง่ายตามชายฝั่งทะเลอ่าวไทยได้อย่างงดงามลงตัว ออกเดินทางบนแพใหญ่สู่ปากแม่น้ำประแสชมความตระการตาของเหยี่ยวแดงนับพันที่พากันบินมาวนเวียนให้ชม และป่าชายเลน สองฝั่งลำนำประแสตอนปลาย นำมาซึ่งความอุดมสมบูรณ์ รวมไปถึงวิถีชุมชนองค์ความรู้ประมงน้ำตื้น เรียนรู้ภูมิปัญญาคนบ้านทะเลน้อยที่สั่งสมมาเนิ่นนาน การทำปลาเค็มแดดเดียว และการเพาะต้นอ่อนผักกระชับ ที่เปลี่ยนจากผักหัวไร่ปลายนาธรรมดาให้กลายเป็นพืชผักเศรษฐกิจแบบไร้สารพิษ สด กรอบ ถือเป็นซิกเนเจอร์ของที่นี่เลยทีเดียวใครที่มาเยือนบ้านทะเลน้อยแล้วไม่ได้ลิ้มรสผักกระชับก็เหมือนกับไม่ได้มาบ้านทะเลน้อยเลยทีเดียว

ความโดดเด่นของชุมชน

         เป็นชุมชนที่มีการดำเนินกิจกรรมถนนสายวัฒนธรรมที่ประกอบไปด้วยสิ่งที่สะท้อนเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมในท้องถิ่นที่โดดเด่น อย่างเป็นรูปธรรมและแสดงอัตลักษณ์ความเป็นท้องถิ่นได้อย่างชัดเจนเช่นมีอาคารที่เก่าแก่สถาปัตยกรรมที่บ่งบอกถึงความเป็นท้องถิ่นตลาดที่ยังเป็นธรรมชาติคงความเป็นท้องถิ่น มีวัดราชบัลลังก์โบราณสถานศาสนารวมถึงชีวิตแบบไทยๆ อาชีพการสาธิตความรู้เชิงช่างภูมิปัญญาท้องถิ่น กิจกรรมทางศิลปะดนตรีกีฬาและการแสดงพื้นบ้าน อีกทั้งยังมีวิหารเก่าที่อายุมากกว่า ๓๐๐ ปีภายในวิหารเป็นที่ประดิษฐานของพระพุทธรูปองค์หวาย บัลลังก์จำรองพระบาทสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ครั้งสมัยที่ได้เดินทางมาพักทัพ ณ ที่แห่งนี้

กระบวนการขับเคลื่อนที่สำคัญ

• เน้นความร่วมมือของชุมชนเป็นสำคัญ มีการชูของดีของแต่ละ
• ผลิตภัณฑ์ของคนในชุมชนโดยนำมาเป็นของเด่นของชุมชน
• เมื่อมีปัญหาเกิดขึ้นจะใช้วิธีจับเข่าคุยกันเพื่อสลายปัญหานั้นๆคนในชุมชนยึดการทำงานแบบโปร่งใส

ผลการดำเนินกิจกรรม

• ชุมชนท่องเที่ยวบ้านทะเลน้อย ได้รับรางวัลอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทย ครั้งที่ ๑๑ รางวัลดีเด่น ประเภทแหล่งท่องเที่ยว หมู่บ้านท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ ที่ได้นำเอาหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงตามแนวพระราชดำริมาเป็นเเนวทางในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในชมชนให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ซึ่งสามารถทำให้นักท่องเที่ยวเข้ามาสัมผัสวิถีชีวิตประเพณี วัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่นบ้านทะเลน้อย ชิมเมนู ผักพื้นบ้าน"ผักกระชับ" หาทานยากมีที่นี่ที่เดียวในประเทศไทย ที่เป็นสินค้า OTOP ของชุมชน
• ได้รับรางวัลชุมชนคุณธรรมต้นแบบจากจังหวัดระยอง
• ได้รับรางวัล "มาตรฐานท่องเที่ยวชุมชน" จากกรมการท่องเที่ยวในปี ๒๕๖๗

กิจกรรมที่จะทำในอนาคต หรือเป้าหมายที่กำหนดไว้ว่าจะทำให้เสร็จ

• เผยแพร่ชื่อเสียงของชุมชนต่อไปอย่างไม่หยุดยั้ง
• จะดึงเอาความร่วมมือจากภาครัฐ และเอกชนเข้ามาสนับสนุนกิจกรรมมของชุมชน ให้มากกว่าในปัจจุบัน

หลักสำคัญที่ชุมชนใช้ในการสร้างความยั่งยืนของกิจกรรม

• ยึดพลัง "บวร" มาเป็นฐานในการร่วมมือร่วมใจกันทำกิจกรรมของชุมชน
• การทำงานแบบโปร่งใสและมีความซื่อสัตย์จริงใจต่อกัน และต่อผู้อื่นที่เข้ามาในชุมชน