“ภูมิทัศน์เพลิดเพลินตา เสน่หาธรรมชาติ

หนองหาร โบราณสถานบ้านร้อยปี สืบสานงานประเพณีแห่ดาวและจุดเทียน

ศูนย์การเรียนคริสต์ศาสนา งามล้ำค่าสถาปัตยกรรม สวยเลิศล้ำ

ผังเมืองดี สามัคคีเป็นศักดิ์ศรีของชุมชน”

กว่าจะมาเป็นวันนี้

         ชุมชนบ้านท่าแร่ เป็นชาวญวณและชาวไทญ้อ ชาวท่าแร่ยึดมั่นและปฏิบัติตามหลักศาสนา เป็นกลุ่มชาวคริสต์โรมันคาทอลิกที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ มีประเพณีแห่ดาวที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลก มีความเชื่อในเทวดามีคาแอลและพระแม่มารี อีกทั้งมีผู้นำทางศาสนาที่มีความเข้มแข็ง และชาวชุมชนให้ความเคารพเป็นศูนย์กลางยึดเหนี่ยวจิตใจ โดยมีบาทหลวงสุรศักดิ์ พงษ์พิศ เจ้าอาสนวิหารอัครเทวดามีคาแอล ท่าแร่ ได้นำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้ให้สอดคล้องกับวิถีชีวิตของชาวชุมชน เพื่อให้คนในชุมชนสามารถพึ่งพาตนเองได้ใช้พลังบวรในการขับเคลื่อน

เส้นทางสู่ความสำเร็จของการมาเป็นชุมชนคุณธรรมต้นแบบ 

         ชุมชนบ้านท่าแร่ได้นำพลังบวร ขับเคลื่อนการดำเนินงานชุมชนคุณธรรมที่เกิดจากการมีส่วนร่วมของคนในชุมชน ส่งเสริมให้คนในชุมชนยึดมั่นในหลัก ธรรมทางศาสนา นำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในการดำเนินชีวิต และร่วมสืบสานประเพณีวัฒนธรรมที่ดีงามและส่งเสริมการพัฒนาทุนทางวัฒนธรรม ดำเนินงานและติดตามประเมินผล โดยดำเนินการตามกระบวนการขับเคลื่อนชุมชนคุณธรรมน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ๙ ขั้นตอน มีรูปแบบความสำเร็จของการมาเป็นชุมชนต้นแบบที่สำคัญ สามารถสรุปได้ ๓ รูปแบบ ดังนี้

         ๑. การจัดทำแผนชุมชน โดยเริ่มจากการประชาสัมพันธ์ สร้างการรับรู้และความเข้าใจให้กับคนในชุมชน ใช้กระบวนการการมีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็น สาเหตุของปัญหา และกำหนดแนวทางการแก้ไขปัญหาร่วมกันอย่างเป็นรูปธรรม แล้วจึงกำหนดกิจกรรมซึ่งแบ่งเป็นระยะสั้น และระยะยาว กำหนดเป้าหมายการพัฒนา และจัดทำแผนชุมชน โดยการบูรณาการการนำมิติทางวัฒนธรรมมาเข้าด้วย

๒.การนำแผนไปสู่การปฏิบัติ โดยมีลักษณะที่เป็นกระบวนการ คือ พัฒนาโครงการ กิจกรรมโดยเน้นการมีส่วนร่วม โดยอาศัยการจัดทำเวทีประชาคม ระดมความคิดเห็น เพื่อหาข้อสรุปและลงมติ ในส่วนของการดำเนินงานนั้นเน้นกระบวนการ ร่วมคิด ร่วมทำ ร่วมรับผลประโยชน์ และร่วมประเมินผลตาม นอกจากนั้นยังมีการขับเคลื่อนงานของกลุ่มกิจกรรมต่างๆ จะมีลักษณะการขับเคลื่อนกิจกรรม คือ การตั้งกฏิกา การฝึกอบรมเรื่องใหม่ๆ การนัดประชุมประจำเดือน การนำผลิตภัณฑ์ของชุมชนไปจำหน่าย การฝึกอบรมการเป็นเจ้าบ้านที่ดี

๓.การขับเคลื่อนการพัฒนาด้านต่างๆ ได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องที่มีบทบาทในการพัฒนาโดยตรง ซึ่งเป็นการสนับสนุนการพัฒนาที่มาจากนโยบายรัฐบาลผ่านโครงการต่างๆ อีกทั้งยังช่วยประสานให้เกิดการเชื่อมโยงเครือข่ายระหว่างชุมชนกับหน่วยงานต่างๆ ในพื้นที่ทั้งภาครัฐและภาคเอกชน

ความท้าทาย

         ชุมชนคุณธรรมบ้านท่าแร่มีการนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาเป็นหลักในการดำรงชีวิต สามารถอยู่ในสังคมอย่างมีความสุขมีการณรงค์ให้ ลด ละ เลิกอบายมุข มีการเฝ้าระวังปัญหาเรื่องยาเสพติด เพื่อให้เป็นหมู่บ้านปลอดยาเสพติดและอบายมุข ทำให้มีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินเนื่องจากคนในชุมชนอยู่ร่วมกันด้วยความสามัคคี ให้ความช่วยเหลือซึ่งกันและกัน มีผู้นำที่มีวิสัยทัศน์ มีความเสียสละ ประเพณีวัฒนธรรมที่โดดเด่น รวมถึงมีการสร้างเครือข่ายกลุ่มอาชีพ ทำให้ชุมชนก้าวข้ามอุปสรรคมาได้

ผลลัพธ์และผลกระทบที่เกิดขึ้น

        ๑.จากการจัดการปัญหาต่างๆ ชุมชนมีการประเมินผลสำเร็จตามโครงการ กิจกรรมที่ระบุไว้ในแผนฯ ทำให้คนในชุมชนมีพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น เป็นชุมชนคุณธรรมปลอดอบายมุข มีกิจกรรมที่ชุมชนร่วมดำเนินการส่งเสริมปลอดอบายมุข ที่สามารถทำให้คนในชุมชนลด ละ เลิก ไม่เข้าไปยุ่งเกี่ยวกับอบายมุขได้

๒.มีการปรับการดำเนินชีวิตให้เกิดความสมดุล ชุมชนมีการจัดตั้งศูนย์เรียนรู้เกษตรทฤษฎีใหม่ เศรษฐกิจพอเพียง แหล่งเรียนรู้ทางศิลปวัฒนธรรม ชุมชนคุณธรรมท่าวัดเหนือน้อมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้เป็นแนวทางในการดำเนินชีวิตให้ชาวบ้านสามารถพึ่งพาตนเอง โดยให้รวมกลุ่มเป็นฐานการเรียนรู้ จำนวน ๔ ฐาน ดังนี้

               ฐานที่ ๑ ฐานลดรายจ่าย ปลูกพืชผักรั้วกินได้ตามบ้านเรือน ทุกบ้านเรือนจะปลูกพืชผักสวนครัวไว้กิน แลกเปลี่ยนสินค้ากัน

               ฐานที่ ๒ ฐานเพิ่มรายได้ ฐานทำลูกประคบดาว และฐานทำดาวพวงกุญแจ กลุ่มโฮมสเตย์กลุ่มประมงน้ำจืด ศูนย์ส่งเสริมการสร้างรายได้ชุมชน

               ฐานที่ ๓ ฐานประหยัด มีการจัดตั้งกลุ่มกองทุนหมู่บ้าน

               ฐานที่ ๔ ฐานเรียนรู้ การทำดาว การทอเสื่อ

เป้าหมายที่จะเดินต่อ

         ยึดหลักการความมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อนด้วยพลัง “บวร” ตลอดจนหน่วยงานราชการท้องที่ ท้องถิ่นและทุกๆภาคีเครือข่ายต่างๆที่คอยแนะนำสนับสนุน เน้นความเข้าใจ ความรัก ความสามัคคี ความเอื้ออารีย์ของคนในชุมชนให้มีส่วนร่วมสม่ำเสมอ

ข้อมูลการติดต่อ

บาทหลวงสุรศักดิ์ พงษ์พิศ เจ้าอาสนวิหารอัครเทวดามีคาแอล ท่าแร่ ๐๘๑-๘๗๓-๔๓๓๐